Czym są?
Glikosfingolipidy to główna forma glikolipidów w tkankach zwierzęcych.
Glikolipidy – (od greckiego „glycos” – słodki i „lipos” – tłuszcz) to złożone lipidy, które powstają w wyniku połączenia alkoholi, kwasów tłuszczowych i węglowodanów. Glikolipidy są szeroko reprezentowane w tkankach, szczególnie w tkance nerwowej oraz w tkankach mózgowych. Razem z fosfolipidami glikolipidy wchodzą w skład błon komórkowych (ich zewnętrznej warstwy lipidowej).
Glikosfingolipidy jako klasa glikolipidów opierają się na ceramidzie – jest to połączenie aminowego alkoholu sfingozyny z kwasem tłuszczowym o długim łańcuchu. Ta szkieletowa struktura ceramidu jest połączona wiązaniem β-glikozydowym z złożonymi glikanami. Ogólnie rzecz biorąc, struktury glikosfingolipidów są różnorodne:
- ze względu na różnice w strukturze rdzenia glikanu: istnieje ponad 400 reszt glikanu z użyciem 12 różnych sacharydów, które mogą być niezwiązane lub powiązane z 19 innymi jednostkami sacharydowymi. Najczęściej występującymi węglowodanami w glikosfingolipidach są: glukoza, galaktoza, N-acetyloglukozamina, N-acetylogalaktozamina, kwas sjalowy.
- ze względu na różnice w strukturze ceramidu: kwas tłuszczowy przyłączony do sfingozyny może mieć długość łańcucha węglowego od C14 do C24 i różnić się stopniem nasycenia i/lub hydroksylacji.
Ta złożona struktura tworzy cząsteczkę amfipatyczną z hydrofilową częścią węglowodanową (głowa polarna) i hydrofobową częścią lipidową (ogon niepolarny, reszty kwasu tłuszczowego). Część hydrofobowa wbudowuje się w dwuwarstwę lipidową błon komórkowych, a część węglowodanowa wystaje na zewnątrz.
Najprostsze przedstawiciele glikosfingolipidów to tzw. cerebrozydy: glukozyloceramid (glukocerebrozyd; ClcCer) i galaktozylooceramid (galaktocelebrozyd; GalCer).
Galaktozylooceramidy są głównymi glikosfingolipidami w tkankach mózgowych i występują we wszystkich tkankach nerwowych.
Glukozyloceramid jest głównym składnikiem lipidów skóry, gdzie jest potrzebny do tworzenia ciałek lamelarnych w warstwie rogowej i do utrzymywania przepuszczalnej bariery skórnej. Glukozyloceramid jest jedynym glikosfingolipidem wspólnym dla roślin, grzybów i zwierząt.
Zatem z punktu widzenia kosmetologii i dermatologii, glukozyloceramidy są najbardziej interesujące. Są one głównymi glikosfingolipidami naskórka i odpowiadają za zdrowe formowanie się i wygląd górnych warstw skóry.
Do czego służą? (Funkcje glikosfingolipidów)
Glikosfingolipidy, jako wtórne składniki błon komórkowych i przedziałów błonowych, modulują różne aspekty biologii komórkowej. Ponadto są związane z wzrostem, różnicowaniem komórek, wpływają na apoptozę, proliferację komórek, endocytozę, transport wewnątrzkomórkowy, migrację komórek i starzenie się.
Prawie wszystkie glikosfingolipidy są aktywne antygenowo, czyli działają jako immunogeny. Niektóre glikosfingolipidy działają jako receptory komórkowe dla toksyn bakteryjnych i prawdopodobnie również dla bakterii i wirusów oraz endogennych cząsteczek zewnątrzkomórkowych.
Glikosfingolipidy są uważane za zapewniające ochronę przed szkodliwymi warunkami zewnątrzkomórkowymi, takimi jak niskie pH i destrukcyjne enzymy. Pomagają komórkom w interakcji z macierzą zewnątrzkomórkową i innymi komórkami.
Łatwo integrują się z błoną komórkową, wspierają prawidłowe funkcjonowanie komórek, mają wysoką aktywność powierzchniową, aby chronić skórę i wspierać odporność przeciwdrobnoustrojową skóry.
W złożonym systemie impulsów nerwowych glikosfingolipidy działają jako cząsteczki sygnalizacyjne, które pomagają komórce identyfikować i przepuszczać niezbędne substancje przez błonę.
Glukozyloceramidy pochodzenia roślinnego mogą znacząco odbudować i wzmocnić barierę skórną, poprawić kanały nawilżające w skórze, eliminować czynniki wywołujące objawy wrażliwości skóry, suchości i matowości.
Badania potwierdzają rolę glukozyloceramidu jako obowiązkowego prekursora ceramidu (ceramidu), niezbędnego do tworzenia warstwy rogowej skóry. Glukozyloceramid jest syntetyzowany, transportowany do warstwy rogowej, a następnie poddawany enzymatycznej hydrolizie, co prowadzi do odkładania się ceramidów.
Ceramid jest kluczowym składnikiem zewnętrznej warstwy skóry i odpowiada za utrzymanie funkcji bariery naskórka – kluczowej obrony przed odwodnieniem skóry. Brak tych lipidów może prowadzić do suchości, łuszczenia się, zapalenia skóry itp.
Glikosfingolipidy również chronią keratynocyty przed uszkodzeniami oksydacyjnymi, wspierając ich funkcję barierową oraz funkcję produkcji nowych białek, które pomagają w regeneracji zdrowych komórek skóry.
Glikosfingolipidy w pielęgnacji skóry
Glikosfingolipidy w kosmetykach mają pochodzenie biotechnologiczne i są absolutnie identyczne z naturalnymi składnikami naskórka.
W wyniku reakcji biochemicznych glikosfingolipidy:
- Tworzą kanały hydrofilowe w warstwie rogowej naskórka
- Zwiększają przepuszczalność błon dla docelowych składników aktywnych
- Stymulują syntezę własnych ceramidów
- Przywracają lipidową barierę skóry
- Pomagają w normalizacji pH skóry
- Redukują ryzyko rozwoju reakcji zapalnej
Glikosfingolipidy przyczyniają się do restrukturyzacji i wzmocnienia funkcji barierowej skóry, poprawiają przyleganie korneocytów. Mają działanie uspokajające, lecznicze, nawilżające oraz chronią skórę przed agresywnymi czynnikami środowiskowymi.
Dzięki swoim korzyściom dla odnowy komórek skóry i wpływowi na przeszczepy keratynocytów, glikosfingolipidy mogą pomóc w redukcji oznak starzenia się i blizn potrądzikowych.
Ponadto, glikosfingolipidy mogą chronić skórę przed wolnymi rodnikami i foto-starzeniem. Działają jako antyoksydanty i mogą pochłaniać promieniowanie UV. Oczywiście, taka naturalna ochrona nie zastąpi produktów z SPF, ale pomoże zmniejszyć negatywny wpływ promieniowania ultrafioletowego na skórę.
W ten sposób glikosfingolipidy są komponentami molekularnymi w naskórku i nie tylko pełnią kilka ważnych funkcji, w tym strukturalne i sygnalizacyjne, ale również zapewniają przyleganie komórek i interakcję międzykomórkową. Tak więc te użyteczne lipidy (tłuszcze) są niezbędne dla naszej skóry, zwłaszcza tłustej, choć może to brzmieć paradoksalnie.
Zwróć uwagę na LIPID BALANCE LIGHT CREAM od ReNeo: glikosfingolipidy w połączeniu z dodatkowymi składnikami regenerującymi i przeciwdrobnoustrojowymi są idealnym rozwiązaniem dla osób z tłustą skórą.
